Tóm tắt lịch sử Hàn Quốc qua 7 triều đại

Thuở xa xưa, với mong muốn giúp đỡ loài người, Hoàng tử Hwan Woong – con trai của Ngọc hoàng Hwan In đã xin vua cha xuống hạ giới cùng với vị thần Gió, thần Mây và thần Mưa. Hoàng tử Hwan Woong được 3000 thuộc hạ hộ tống xuống hạ giới và ngài đã chọn một khu rừng gỗ đàn hương trên sườn núi Taebaek (núi Myohyansan ngày nay) làm nơi trú ngụ, dựng lên thành Shinshi.

Một ngày nọ, gấu và hổ đã đến gặp Hoàng tử và cầu xin ngài cho được hóa thân thành người. Hwan Woong đồng ý với thỉnh cầu của gấu và hổ rồi dặn chúng rằng nếu muốn trở thành người thì trong vòng 100 ngày, không được nhìn ánh nắng mặt trời, chỉ được ăn ngải cứu và tỏi. Cuối cùng, gấu đã hóa thân thành thiếu nữ  Woongnyo xinh đẹp còn hổ thì thất bại.

Nàng Woongnyo mong ước được sinh con đẻ cái nên Hoàng tử Hwan Woong đã quyết định hóa thân thành người và kết hôn cùng Woongnyo. Sau này, hai người sinh được một cậu con trai đặt tên là Dangun.

Lịch sử Hàn Quốc thời Chosun nói rằng: khi lớn lên, vào năm 2333 TCN, Dangun đã thống nhất các bộ tộc quanh khu vực Liêu Ninh của Mãn Châu Lý và Tây Bắc Triều Tiên ngày này, lập nên nhà nước Go-Joseon. Dangun trở thành vị vua đầu tiên của triều đại Chosun/ Joseon cổ. Theo Di sử Tam Quốc, vua Dangun trị vì đất nước trong 1500 năm, thọ 1908 tuổi và cuối cùng hóa thân thành Thần Núi.

Triều đại Chosun của Hàn Quốc bắt đầu vào năm 2333 TCN và kết thúc vào năm 108 TCN sau khi thất bại trong cuộc chiến giành quyền lực với nhà Hàn của Trung Quốc.

Bức tranh minh họa thần thoại Dangun

Từ năm 37 TCN, ba nhà nước phong kiến mới lần lượt hình thành là Goguryo, Baekjae và Shilla nên được gọi là thời kỳ Tam quốc. Trong quá trình phát triển đất nước, ba vương quốc khi thì liên minh khi thì chống đối lẫn nhau.

Goguryo (năm 37 TCN – năm 668)

Trong 3 vương quốc, Goguryo là vương quốc quyền lực và mạnh nhất. Jumong (Đông Minh Thánh Vương) là người của bộ tộc Buyeo đã lập nên vương quốc Goguryo. Goguryo thống trị phía Bắc Bán đảo và vùng Mãn Châu, Trung Quốc.

Goguryo luôn xảy ra những bất đồng, xung đột với Trung Quốc vì vương quốc này nằm trên con đường huyết mạch tiến vào bán đảo Hàn Quốc.

Khi triều đại Choson sụp đổ, Goguryo đã thu phục được hai lực lượng mà Trung Quốc đang nắm giữ là quân Daebang và quân Nakrang. Đến năm 598, Goguryo đã đánh đuổi toàn bộ đại quân của nhà Tùy và trở thành vương quốc hùng mạnh nhất vùng Đông Bắc Á.

Baekje (năm 18 TCN – năm 660)

Baekje cai trị phía Tây Nam của bán đảo Hàn Quốc. Theo truyền thuyết, năm 18 TCN, vương quốc Baekjae được hai người con trai của vua Đông Minh Thánh Vương là Onjo và Biryu lập nên. Bởi vì đây là vương quốc của hai người con bị vua cha đuổi đi nên Baekjae thường xuyên xung đột với Goguryo.

Baekjae đã thu phục một lực lượng của Trung Quốc là quân Daebang rồi tiến đánh Goguryo và Shilla. Baekjae mở rộng giao lưu với nhiều vương quốc của Trung Quốc bên biển và các vương triều ở Nhật Bản.

Những cuộc chiến tranh kéo dài liên miên đã khiến cho Baekjae suy yếu và diệt vong vào năm 660. Sau đó, nhiều người dân Baekjae đã sang các vương triều Nhật cổ đại để sinh sống. Họ có đóng góp rất lớn cho sự phát triển của văn hóa Nhật Bản.

Bức tranh minh họa cuộc chiến tranh thời kỳ Tam quốc

Shilla (năm 57 TCN – năm 668)

Shilla là quốc vương “sinh sau đẻ muộn”, được hình thành trên sự kết hợp của người dân bản địa và những người thuộc nền văn minh tiên tiến hơn ở bên ngoài. Shilla cai trị phía Đông Nam của bán đảo Hàn Quốc.

Shilla đã xây dựng được một vương quốc hùng mạnh trên mọi phương diện và liên kết với nhà Đường để đánh bại Goguryo, Baekjae và thống nhất đất nước.

Sau khi Shilla thống nhất 3 nước, nhà Đường “lật mặt”, bộc lộ dã tâm cai trị toàn bộ bán đảo Hàn Quốc. Lúc này, Shilla phải kêu gọi toàn dân và tàn quân của Goguryo đứng lên chống lại nhà Đường. Năm 676, đất nước được giải phóng hoàn toàn.

Vào lúc bấy giờ, Shilla là một vương quốc có nền văn hóa phát triển rực rỡ, đặc biệt là Phật giáo. Cuối thế kỷ VIII trở đi, tầng lớp vua quan ăn chơi xa xỉ, nội chiến xảy ra khiến đất nước trở nên hỗn loạn. Sau đó, Goryo đã tái thống nhất đất nước và thời kỳ Shilla bị diệt vong.  

Năm 918, Thái tổ Wang Gun lập ra nước Goryo và lấy Song-ak (Gaesong ngày nay) làm kinh đô. Năm 935, Goryo đánh chiếm Shilla; năm 936, lật đổ triều đại hậu Baekjae và tái thống nhất đất nước.

Lịch sử Hàn Quốc thời Cao Ly trải qua 34 đời vua và có phát minh lớn nhất là bản in chữ kim loại rời đầu tiên trên thế giới vào năm 1234.

Triều đại Goryo tiếp tục theo khuynh hướng Phật giáo. Với tham vọng mở rộng lãnh thổ, Goryo xúc tiến các chính sách Bắc tiến.

Pho tượng Đại sư Hy Lãng (희랑대사-希朗大師) được tạc bằng gỗ, sơn mài vào thế kỷ thứ 10

Sau đó, quân Nguyên mang quân sang xâm lược Goryo và triều đình phải thần phục ngoại bang. Goryo lấy lại được quyền lực khi nhà Nguyên bị nhà Minh đánh đổ. Tuy nhiên, ngôi báu vẫn không giữ được và rơi vào tay một võ tướng có thế lược mạnh – Lee Seong-gye.

Thái tổ Lee Seong Gye là người xây dựng nên vương triều Joseon, dựa trên tư tưởng Nho học. Bởi vậy mà thời kỳ này xuất hiện rất nhiều bậc vĩ nhân của Joseon.

Nếu như các triều đại trước chuyển giao quyền lực thông qua hình thức binh biến thì trong triều đại Joseon của Hàn Quốc quyền lực được chuyển giao thông qua hình thức nhường ngôi. Vua là người có quyền lực tuyệt đối nhưng lại phải chịu sự ảnh hưởng của các học giả (vì theo tư tưởng Nho giáo, học giả cũng nắm quyền lực trong tay) và sống dựa theo triết học chính trị chặt chẽ.

Trong thời đại Joseon, văn hóa, khoa học kỹ thuật có sự phát triển vượt bậc. Vua Sejong (1394 – 1450) đã sáng lập ra bảng chữ cái Hangeul Hàn Quốc vào năm 1446. Đồng hồ nước, thước đo mưa, đồng hồ mặt trời cũng là những phát minh của vị vua anh minh này.

Xã hội thời kỳ Joseon chỉ chú trọng vào học thuật nên thương mại và sản xuất bị xem nhẹ, đình trệ, không theo kịp sự thay đổi của thế giới. Cuối cùng, vào năm 1910, Joseon đã rơi vào tay Nhật Bản.

Tượng vua Sejong tại quảng trường Gwanghwamun

Cuối thế kỷ XIX, thực dân Nhật xâm chiếm Hàn Quốc và khai thác để thu lợi. Nhật Bản áp dụng chính sách đồng hóa người Hàn, bắt người Hàn đổi họ và cấm không cho người Hàn sử dụng ngôn ngữ, chữ viết của mình.

Chính sách cai trị độc địa của Nhật khiến cuộc sống của nhân dân trở nên vô cùng khốn khổ. Cộng đồng người Hàn Quốc ở trong và ngoài nước đã liên tục đấu tranh đòi độc lập.

Cho đến khi chiến tranh thế giới lần thứ 2 kết thúc (năm 1945), Nhật Bản đầu hàng đồng minh, quân Nhật mới rút khỏi Hàn Quốc

Do Mỹ chiếm đóng ở một nửa phía Nam và Liên Xô kiểm soát ở phía Bắc nên sau khi được giải phóng vào năm 1945, bán đảo Triều Tiên bị chia cắt thành hai miền Nam – Bắc.

Năm 1948, Chính phủ Đại Hàn Dân Quốc được thành lập, là chính phủ hợp pháp duy nhất được cộng đồng quốc tế công nhận, lấy Seoul làm thủ đô của Hàn Quốc. Cũng trong thời gian này, Liên Xô cũ đã hỗ trợ miền Bắc thành lập nước Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên.

Cuộc nội chiến (Triều Tiên tấn công Hàn Quốc) nổ ra vào năm 1950 – 1953 khiến đất nước bị chia cắt thành hai miền Nam – Bắc cho tới ngày nay.

Sau đó, Hàn Quốc tiếp tục trải qua những biến động lớn về xã hội, kinh tế, chính trị và bắt đầu phát triển mạnh mẽ vào thập niên 70 của thế kỷ XX. Đây cũng là thời kỳ mà mối quan hệ Hàn Quốc – Triều Tiên dần được cải thiện, chính thức công nhận chính phủ của nhau, cùng bước vào kỷ nguyên hòa giải và hợp tác.

Sau những biến động chính trị và xã hội, lịch sử Hàn Quốc vào những năm 1960, Hàn Quốc bắt đầu phát triển mạnh vào những năm 1970 và tạo ra “Kỳ tích sông Hàn”. Từ cuối những năm 1980, chế độ dân chủ đã được cải thiện thông qua hình thức bầu cử tổng thống trực tiếp. Cùng với đó, quan hệ Nam-Bắc đã thoát khỏi thời kỳ chiến tranh lạnh, và bước vào kỷ nguyên hòa giải và hợp tác.

Bản đồ Hàn Quốc

Hàn Quốc thuộc châu nào?: Hàn Quốc nằm ở châu Á

Tên nước Hàn Quốc chính thức: Đại Hàn Dân Quốc

Thủ đô Hàn Quốc: Seoul

Các tỉnh của Hàn Quốc: Chungcheong Bắc, Chungcheong Nam, Gangwon, Gyeonggi, Gyeongsang Bắc, Gyeongsang Nam, Jeju, Jeolla Bắc, Jeolla Nam.

Vị trí địa lý Hàn Quốc: nằm ở phía Nam của Bán đảo Triều Tiên; phía Đông, phía Tây và phía Nam giáp biển; phía Bắc giáp với Triều Tiên.

Diện tích Hàn Quốc: 99.392 km2 (toàn bán đảo: 222.154 km2)

Dân số:  48,4 triệu người (tháng 11/2008)

Thể chế chính trị: Hàn Quốc theo chế độ Cộng hoà, tam quyền phân lập.

Tính cách người Hàn Quốc: coi trọng lễ nghĩa, nồng hậu, chu đáo, hiếu khách, siêng năng, cần cù, khiêm tốn, lạc quan.

Như vậy, Sunny đã tóm tắt xong những nét chung nhất về 7 thời kỳ lịch sử Triều Tiên và Hàn Quốc. Đồng thời, cung cấp cho bạn đọc thêm những thông tin khái quát chung về Đại Hàn Dân Quốc.

Để tìm hiểu về đất nước Hàn Quốc nói chung, lịch sử Hàn Quốc nói riêng, ngoài những chia sẻ ở trên của Sunny, bạn có thể tìm đọc cuốn sách
“Lịch sử Hàn Quốc trên bàn ăn” của tác giả Youngha Joo hay xem những bộ phim lịch sử Hàn Quốc, phim cổ trang Hàn Quốc, phim thần thoại Hàn Quốc,…

Hy vọng với nguồn tư liệu trên sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan, đa dạng, đa chiều về lịch sử văn hóa Hàn Quốc; đất nước, con người Hàn Quốc. Nếu bạn đang có ý định sang xứ kim chi du học hay làm việc thì cũng đừng quên tham khảo về cuộc sống ở Hàn Quốc như thế nào để có những chuẩn bị tốt nhất nhé!

Khám phá thêm: Tìm hiểu 4 quẻ trên lá cờ Hàn Quốc và ý nghĩa của nó