Chaebol là gì? Top 5 Chaebol Hàn Quốc có sức ảnh hưởng nhất hiện nay

Chaebol là những tài phiệt, tập đoàn gia đình khổng lồ chi phối nền kinh tế, chính trị cũng như xã hội ở đất nước Hàn Quốc. 

Tài phiệt là nhóm tư bản tài chính làm chủ những xí nghiệp lớn, dùng thế lực tài chính để thâu tóm và chi phối chính trị, quân sự và kinh tế xã hội của đất nước.

Hán tự của “Chaebol” là “tài phiệt” còn trong tiếng Hàn “Chae” có nghĩa là sở hữu, “Mumbol” có nghĩa là gia đình quyền quý. Chaebol còn được dùng để miêu tả một nhóm gồm các công ty con được liên kết với nhau và được chi phối và điều hành bởi một gia đình Hàn Quốc giàu có.

Thuật ngữ này được xuất hiện đầu tiên vào năm 1984. Hiện nay những tập đoàn tài phiệt thường mở rộng ra trên quy mô toàn thế giới, góp phần đẩy mạnh nền kinh tế Hàn Quốc. Chính nhờ những thành công vang dội ấy mà Cheabol ngày càng nhận được những ưu đãi đặc biệt từ chính phủ và được đóng một vai trò quan trọng trong các vấn đề chính trị của Hàn Quốc

Mỗi tập đoàn tài phiệt đều kinh doanh trên nhiều lĩnh vực khác nhau và thường là các lĩnh vực có thể bổ trợ lẫn nhau

Mô hình Chaebol được xây dựng trên hệ thống phân quyền phức tạp và chồng chéo lên nhau. Người đứng đầu tập đoàn nắm quyền kiểm soát ba hoặc bốn công ty mẹ, các công ty mẹ này tiếp tục quản lý các công ty con trực thuộc khác. Việc điều hành chủ yếu từ các thành viên trong các gia tộc Chaebol và các nguồn quỹ do cả gia tộc sở hữu. 

Chaebol Việt Nam cũng đã học hỏi mô hình kinh doanh này và thành công nhất có thể kể đến tập đoàn VinGroup, Viettel, Thaco, Vinamilk…

Đặc điểm của Chaebol Hàn Quốc

• Cơ cấu quyền lực của các tập đoàn tài phiệt mang tính tập trung cao. Thường những người đứng đầu gia tộc sẽ có quyền quyết định chính trong mọi vấn đề cũng như những công ty con của tập đoàn ấy.
• Các tài phiệt Hàn Quốc tự thành lập những hãng riêng để phục vụ cho việc xuất khẩu của họ
• Luật pháp và chính phủ Hàn Quốc kiểm soát Chaebol trong lĩnh vực tài chính nên các Chaebol khó có thể phát triển riêng biệt về tài chính, ngân hàng.

Không thể phủ nhận sự ảnh hưởng của Chaebol đến nền kinh tế của đất nước này. Hàn Quốc từ một đất nước nghèo đói đã đi qua cuộc nội chiến để trở thành quốc gia có GDP đứng thứ 13 trên thế giới theo số liệu Wold Bank 2015. 

Với sự phát triển cũng như ảnh hưởng lớn mạnh của Chaebol đã kéo theo nhiều hệ lụy như khoảng cách giàu nghèo ngày càng tăng, những doanh nghiệp nhỏ lẻ bị chèn ép và khó phát triển

Những vấn nạn về hối lộ, tham nhũng cũng như bê bối chính trị có liên quan đến Chaebol ngày càng nhiều. 

Sau thời gian bị Nhật xâm chiếm, Hàn Quốc đã học hỏi rất nhiều từ đất nước này và đã rất thành công trong công cuộc cải cách giáo dục cũng như kinh tế.

Sau khi quân Nhật hoàn toàn rút quân khỏi lãnh thổ Hàn Quốc vào năm 1945, một số doanh nhân Hàn Quốc đã tận dụng nguồn tài sản mà Nhật để tạo cho mình những doanh nghiệp riêng. Một số những doanh nghiệp này đã phát triển thành các Chaebol lớn tại Hàn Quốc

Các Chaebol được hình thành bao gồm nhiều công ty có quan hệ về chiến lược kinh doanh, tài chính cũng như sự điều hành chung trong hoạt động. Nét đặc trưng chính là toàn bộ các công ty con đều được chi phối bởi một hoặc số ít đại gia tộc sáng lập và nắm giữ cổ phần

Năm 1961, tổng thống bấy giờ là Park Chung Hee đã đưa ra quyết định cải tạo nền kinh tế lạc hậu của đất nước bằng cách khuyến khích và hỗ trợ tối đa cho các doanh nghiệp lớn. 

Các chính sách hỗ trợ

• Hỗ trợ cho vay với lãi suất thấp từ ngân hàng nhà nước. Ngân hàng quốc doanh hỗ trợ, bảo lãnh nợ nước ngoài cho các Chaebol
• Giảm thuế các sản phẩm của các Chaebol. Đây là cơ hội rất lớn cho các công ty xây dựng bởi bắt đầu từ thời điểm này, chính phủ thực hiện xây dựng các cơ sở hạ tầng ở Hàn Quốc

Chính nhờ các chính sách ưu đãi này, các Chaebol nhanh chóng phát triển lớn mạnh không chỉ ở nội địa mà còn vươn ra Thế giới. Hàn Quốc từ một quốc gia bị tàn phá nặng nề bởi chiến tranh đã vươn mình mạnh mẽ để trở thành một cường quốc kinh tế.

Cuối thập niên 1980, đế chế Chaebol đã nhanh chóng chế ngự hầu hết các lĩnh vực công nghiệp, trong đó nổi bật nhất chính là ngành công nghiệp nặng, sản xuất và thương mại

Không ngoa khi nói rằng chính Chaebol đã giúp cho nền kinh tế Hàn Quốc có thặng dư mậu dịch lớn kể từ năm 1986 và tiến tới trở thành một trong những nước công nghiệp mới lớn nhất trên thế giới kể từ thập niên 90 của thế kỷ 20

Tập đoàn Samsung

Đứng đầu trong danh sách không thể không nhắc tới Chaebol Samsung. Được thành lập vào năm 1938 bởi Lee Byung Chul với khởi đầu chỉ là một công ty buôn bán nhỏ lẻ. Hiện nay Samsung được biết đến như một tập đoàn đa quốc gia khổng lồ và là một trong những gia tộc giàu nhất Hàn Quốc

Tập đoàn sở hữu nhiều công ty con, chuỗi hệ thống bán hàng, văn phòng đại diện trên khắp thế giới.

Tập đoàn Samsung đa dạng và phát triển nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau như công nghiệp điện tử, chế biến thực phẩm, bảo hiểm, bất động sản, chứng khoán, quảng cáo, xây dựng, đóng tàu…Tất cả những lĩnh vực đều phát triển mạnh mẽ và đem về doanh thu lớn cho Samsung

Samsung hiện đang là tập đoàn Tài phiệt đa ngành có quy mô và ảnh hưởng to lớn nhất đến nền kinh tế của Hàn Quốc với tổng doanh thu lên tới 144 tỷ USD/năm chiếm đến 70% GDP của đất nước

Tập đoàn Hyundai

Được thành lập vào năm 1947, đây là một trong những Chaebol được thành lập đầu tiên tại Hàn Quốc. Hiện nay với sự phát triển mạnh mẽ Hyundai trở thành tập đoàn kinh tế đứng thứ hai chỉ sau Samsung

Nổi bật nhất trong tập đoàn chính là công ty xe hơi Hyundai. Đây là hãng sản xuất xe hơi đa quốc gia cà có quy mô lớn nhất tại Hàn Quốc và lớn thứ 4 trên thế giới. Trước biến động của nền kinh tế, doanh số bán hàng của tập đoàn đều tăng hàng tháng và chưa có dấu hiệu thụt giảm là minh chứng cho vị thế của Hyundai

Tập đoàn LG

LG Chaebol được thành lập vào năm 1947 bởi Koo In Hwoi và là một trong những Chaebol lớn nhất tại Hàn Quốc. Đây là một tập đoàn đa quốc gia kinh doanh chủ yếu với các lĩnh vực về hàng điện tử, điện thoại và các sản phẩm dầu khí.

Từng là đối thủ truyền kiếp với Samsung tuy đã bị đối thủ vượt một khoảng cách khá xa nhưng hiện nay LG vẫn đang tiếp tục phát triển với tốc độ nhanh chóng và là một trong top 5 Chaebol hàng đầu tại Hàn Quốc

Tập đoàn SK 

SK Group là tập đoàn thương mại lớn nhất tại Hàn Quốc và là một trong những Chaebol lớn nhất tại quốc gia này. Được thành lập vào năm 1939 SK là tập đoàn hoạt động trên nhiều lĩnh vực như công nghệ viễn thông, sản xuất phim ảnh và đĩa nhạc, điều chế dược phẩm, khách sạn, trung tâm thương mại…

Năm 2009 tổng giá trị của nhãn hiệu SK đứng thứ 20 trong các tập đoàn toàn cầu theo tạp chí Interbrand và BusinessWeek. Mức tăng trưởng vượt bậc của SK đã đóng góp lớn vào nền kinh tế của Hàn Quốc. 

Một trong những công ty con nổi bật nhất tại SK chính là SK Telecom. Đây được coi như nhà mạng lớn nhất và dẫn đầu công nghệ truyền thông tại Hàn Quốc.

Tập đoàn Lotte

Lotte Group là mộ tập đoàn đa quốc gia được thành lập tại Hàn Quốc vào năm 1967 bởi Shin Kyuk Ho. Chaebol này bao gồm hơn 100 công ty con tham gia các lĩnh vực khác nhau như sản xuất bánh kẹo, đồ uống, thức ăn nhanh, dịch vụ tài chính, giải trí, công nghệ thông tin, xây dựng, xuất bản…

Tập đoàn này có trụ sở chính đặt tại Hàn Quốc và Nhật Bản. Ngoài ra còn mở rộng hoạt động tại các quốc gia khác như Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Ba Lan… và đều đem về những lợi nhuận khổng lồ.

Hiện nay, Lotte là nhà máy sản xuất bánh kẹo lớn nhất tại hàn Quốc và lớn thứ ba tại Nhật Bản.

Chaebol tuy vẫn còn nhiều mặt tối nhưng không thể phủ nhận những lợi ích đã mang lại cho nền kinh tế của Hàn Quốc. Mong rằng qua bài viết trên các bạn sẽ có cái nhìn toàn diện hơn cũng như hiểu rõ Chaebol là gì nhé!